هیات دولت روز گذشته بصورت رسمی، سه نرخی شدن گازوئیل را تصویب کرد و طبق این مصوبه، قیمت جدید گازوئیل با سه نرخ سهمیه ای، نیمه یارانه ای و آزاد در کشور تعیین خواهد شد.
نگرانی ها از تصویب گازوئیل سه نرخی
با تصویب این طرح جدید و گمانهزنی هایی که اواخر سال گذشته برای قیمت جدید گازوئیل وجود داشت و حتی پیشنهاد فروش مازاد بر سهمیه آن بصورت آزاد با قیمت فوب خلیج فارس، یعنی لیتری حدود ۲۸.۵۰۰ تومان مطرح شده بود، نگرانی بسیاری برای رانندگان خودروهای تجاری و کار، و همچنین، فعالان حوزه حمل و نقل ایجاد شده است.
و این در حالی است که دولت فعلا تصمیم به ارائه جزئیات بیشتر از این تصمیم خود و اعلام قیمت جدید گازوئیل سه نرخی در کشور ندارد.
قیمت جدید گازوئیل با سه نرخی شدن
در این راستا، فعلا آنچه که با قطعیت پیرامون قیمت گذاری جدید اعلام شده، این است که گازوئیل سهمیهای با بارنامه، کماکان با همان نرخ ۳۰۰ تومان در ازای هر لیتر، در دسترس رانندگان خواهد بود. اما در مورد قیمت گازوئیل نیمهیارانهای و نرخ آزاد آن، فعلا همه چیز در حد گمانهزنی و تخمین بر مبنای مصوبه هیات دولت است.
طبق مصوبه هیات دولت، قیمت گازوئیل نیمه یارانه ای تا پنجاه درصد قیمت خرید نفت گاز از پالایشگاه ها خواهد بود و رانندگان میتوانند تا دو بار در ماه در صورت اتمام سهمیه اعتباری، از آن بهرهمند شوند.
در صورت نداشتن سهمیه اعتباری و یا خارج از مسیر سند حمل الکترونیک نیز قیمت گازوئیل، بصورت آزاد محاسبه خواهد شد که نرخ آن، طبق مصوبه دولت، معادل قیمت خرید نفت گاز از پالایشگاه ها عنوان شده است.
قیمت گازوئیل نیمه یارانه ای و آزاد
همانطور که اشاره شد، فعلا پیرامون نرخ نیمهیارانهای و آزاد، اطلاعاتی ارائه نشده اما با توجه به گزارش پالایشگاه ها در سامانه کدال، میتوان برآوردی از حدود آن داشت. پالایشگاه ها در ۹ ماهه نخست سال گذشته هر متر مکعب نفت گاز را حدود ۲۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته اند که به عبارتی، نرخ هر لیتر نفت گاز پالایشگاه ها، ۲۵.۵۰۰ تومان بوده. حدود قیمت آن در زمستان ۱۴۰۳ نیز لیتری ۳۵ هزار تومان بوده.
در کنار اینها، برآورد های رسمی طبق داده های سال ۱۴۰۲، حکایت از این دارد که تولید تا خردهفروشی هر لیتر گازوئیل در کشور، ۱۹ سنت هزینه دارد. اگر این نرخ را با دلار ۸۰ هزار تومانی بازار آزاد حساب کنیم، هزینه تولید تا خردهفروشی گازوئیل در کشور حدود ۱۵.۵۰۰ تومان در ازای هر لیتر است.
به این ترتیب، میتوان برآورد کرد که قیمت جدید گازوئیل نیمه یارانه ای بین ۷ تا ۱۴ هزار تومان، متغیر خواهد بود. گازوئیل با نرخ آزاد نیز احتمالا با قیمت حدود ۲۵ هزار تومان به فروش خواهد رفت.
زمان اجرای طرح گازوئیل سه نرخی
زمان اجرای مصوبه سه نرخی شدن گازوئیل، فعلا در ابهام قرار دارد اما احتمالاً در روزهای آینده از سوی وزارت نفت یا سازمان برنامه و بودجه پیرامون آن اطلاعرسانی خواهد شد.
منابع آگاه تأکید کردهاند که هدف اصلی دولت از این طرح، جلوگیری از قاچاق سوخت و تخصیص بهینه منابع به بخشهای ضروری است. البته طبیعی است که این تغییرات میتواند تاثیر مستقیمی بر هزینههای حمل و نقل، تولید و بخش صنعت داشته باشد.
با این حال، تا پیش از اعلام قیمت جدید گازوئیل سه نرخی، ارزیابی کامل اثرات اقتصادی آن دشوار است.
نظر شما چیست؟